Thủ tướng đã nói thật, rất ít tập đoàn công nghệ cao đến Việt Nam. Tuy nhiên, ông Phúc lại không dám tiết lộ nguyên nhân vì sao. Vâng, với vị thế chung chiêng hiện nay lại cộng thêm một hệ thống chính trị mà chính Thủ tướng đã từng gào lên: Phải đổi mới thể chế, thể chế và thể chế, Việt Nam chưa thể là một bến đỗ lý tưởng!

-------------------------

Một hiện tượng hy hữu: Tuần qua, hầu như tất cả các báo giấy, báo mạng, kể cả lề phải và trái đều copy lại nguyên văn bài viết “Sau ánh chớp không phải niềm nuối tiếc” từ một cây bút có tên là Lê Châu, đăng lần đầu tiên hôm 26/5/2020 trên baochinhphu.vn. Quả là một bài báo lạ. Đọc qua, không thấy gì khác biệt so với thể loại “cúng cụ” xưa nay. Bài viết ca ngợi Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã dũng cảm gióng lên hồi chuông cảnh báo: Rất ít tập đoàn công nghệ cao đến Việt Nam sau đại dịch!

Như cách diễn ngôn đầy bóng gió trong văn hóa Anglo-Saxons: I told you so! Cái độc đáo của bài báo chính là ở chỗ đó. Thủ tướng như muốn nói: Tôi đã bảo trước rồi mà! Tuy nhiên, nội dung bên trong thì chống lại cách “giật tít” của nó. Với những lời lẽ gan ruột như nhà báo Lê Châu đã mở lòng, tít của bài báo chỉ có thể là: “Sau ánh chớp chỉ còn lại mỗi niềm nuối tiếc”. Nhưng nếu để đầu đề ấy, bài báo sẽ không bao giờ được đăng. Hoạ sỹ – Nhà báo đã ẩn dưới cái tông tích cực để phác hoạ lên những gam tối trong bức tranh: “Thủ tướng buồn rầu, chúng ta muốn thu hút họ đến đầu tư, nhưng thực sự lại không làm gì cả, chỉ ngồi chờ sung rụng”.

Nhưng thưa Thủ tướng, vấn đề không phải là ở cái phát hiện công khai ấy. Đáng tiếc là cả nhà báo tinh khôn lẫn Thủ tướng Phúc chẳng nói được điều gì mới, khi đưa ra thông điệp: Sau mùa chống dịch được cho là thành công, Việt Nam đang trên đường “về morte”. Vấn đề ở đây là Thủ tướng không dám “bật mí” xem các nguyên nhân nào đang làm cho những “niềm hồ hởi sảng” của Việt Nam trong mùa chống COVID-19 đã không trở thành hiện thực.

Phải chăng nguyên nhân hàng đầu mà Thủ tướng cũng như các lãnh đạo Hà Nội không bao giờ dám nói ra, đó chính là tình trạng bất an và bất định trong các mối bang giao Hoa – Việt. Xã hội Việt Nam đang lo lắng khá ồn ào về xu hướng đất nước có thể bị “xoá sổ trong thầm lặng” khi Tàu cộng ngày càng công khai dã tâm quyết thống trị kinh tế và chính trị ở Việt Nam. Như các chuyên gia đã chỉ rõ, hiểm hoạ cho sự diệt vong này trước hết là do tinh thần nô lệ tự nguyện của ĐCSVN, mà mật ước Thành Đô năm 1990 là một cái bẫy tự tạo. Trung cộng chưa bao giờ công nhận Việt Nam là đối tác bình đẳng, mà chỉ tung ra các khẩu hiệu viển vông khoa trương về tình huynh đệ, trong khi hải quân Trung Quốc “múa gậy vườn hoang” trên Biển Đông mấy năm nay.

Lần đầu tiên trong lịch sử quan hệ Việt – Trung từ khi bình thường hoá đến nay, Bộ Quốc phòng đã buộc ban bố công khai trong một báo cáo gửi Quốc hội mới đây cho biết, Trung Quốc đang sử dụng hơn 162.000 héc-ta đất biên giới, ven biển thông qua các hình thức doanh nghiệp liên doanh và đầu tư tiền cho người Việt gốc Hoa mua đất. Theo báo cáo này, thời hạn thuê của người Trung Quốc thường từ 5 – 50 năm, lĩnh vực hoạt động chủ yếu tại khu vực biên giới đất liền và ven biển là kinh doanh khách sạn, nhà hàng, du lịch, nuôi trồng thủy sản, giày da, sản xuất bao bì, đồ chơi trẻ em, linh kiện điện tử.

Những tỉnh thành có tình trạng người Trung Quốc tập trung sở hữu đất đai thời gian qua là Đà Nẵng 22 trường hợp, Quảng Ninh 17 trường hợp, Hải Phòng 16 trường hợp, Bình Định 9 trường hợp, Hà Tĩnh và Bình Thuận mỗi tỉnh có 5 trường hợp. Như chuyên gia quốc tế đã chỉ rõ, COVID-19 thực sự cho thấy một sự quyết tâm mới của Trung Quốc trong việc dùng tin giả và chính sách ngoại giao “chiến binh sói” để buộc tội các quốc gia khác. Trung Quốc đã rất nỗ lực truyền bá các thông tin giả như ai tạo ra viruscorona, ai là người khởi xướng, thậm chí tới mức họ còn tung tin rằng, chính phủ Pháp bỏ mặc người dân chết trong nhà thương.

Qua đó, chúng ta thấy các thủ đoạn vừa tinh vi vừa công khai của Trung Quốc trong những nỗ lực can thiệp vào công việc nội bộ chính trị Việt Nam, có thể qua truyền thông, qua Facebook, Twitter… Nếu Việt Nam mất cảnh giác, không dự đoán trước được những gì Trung Quốc có thể làm, để đối phó và xây dựng ngay các rào chắn ở bất cứ lĩnh vực nào có thể để duy trì hệ thống chính trị đủ sức bền, chịu được sự va đập và không bị tổn thương từ các hoạt động nội gián của Trung Quốc.

Trong khi nỗi lo về Trung Quốc như thanh gươm Damocles treo trên đầu Bộ Chính trị và Ban Bí thư ĐCSVN thì đến lượt chính sách “một bước tiến hai bươc lùi” trong nền ngoại giao đu dây cũng đang gây đau đầu cho giới hoạch định chính sách ở cả Whashington lẫn Hà Nội. Hà Nội như “gà mắc tóc” thì đã đành. Vì trước sau, Việt Nam chỉ là con tốt trên bàn cờ mọi thời đại và khi bị khủng hoảng, bất kể do đường lối hay đại dịch gây ra, Việt Nam rơi ngay vào trạng thái mà thủ tướng Phúc mô tả là bị “con virus trì trệ” làm cho tê liệt.

Mà không chỉ có Việt Nam. Lần này, Mỹ dường như cũng bị rơi vào trạng huống khó xử. Đại sứ Mỹ ở Việt Nam từng nói với người viết bài này: “Đã đến lúc Việt Nam phải tiến thêm một bước nữa. Mỹ đã nâng cấp, sẽ mạnh mẽ và quyết đoán hơn trên Biển Đông, hiển nhiên trước hết là vì các lợi ích của Mỹ, nhưng để bảo vệ tốt các lợi ích ấy, Mỹ cũng hỗ trợ các quyền lợi của các đồng minh và các đối tác mới nổi hàng đầu trong ASEAN như Việt Nam và Indonesia”. Mặc dầu cá nhân Tổng thống Trump cũng như chính quyền Mỹ vừa qua đã chủ động gửi nhiều tín hiệu tích cực để động viên Việt Nam “phải tiến thêm một bước nữa”, đặc biệt lời mời Việt Nam tham gia vào “Bộ Tứ mở rộng” (Quad Plus). Nhưng những kẻ “chọc gậy bánh xe” đã hành động mau lẹ hơn bằng đợt đàn áp mới đối với tự do báo chí và các quyền cơ bản của con người ở Việt Nam.

Hôm 27/5/2020, Cơ quan Truyền thông Toàn cầu của Mỹ (USAGM) đã ra tuyên bố lên án việc chính quyền Việt Nam bắt giữ blogger Nguyễn Tường Thuỵ vào hôm 23/5 vừa qua và gọi đây là hành động nhằm bịt miệng những tiếng nói chỉ trích chính phủ. Blogger Nguyễn Tường Thuỵ bị công an bắt giữ tại nhà riêng ở Hà Nội hôm 23/5 vừa qua với cáo buộc "làm, tàng trữ, phát tán thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước" theo điều 117 Bộ luật hình sự.” Thông cáo báo chí của Tổng Giám đốc USAGM xác định Nguyễn Tường Thuỵ là người cộng tác thứ 4 với USAGM hiện đang bị Việt Nam giam giữ.

Trong số 4 cộng tác viên nói trên, có 3 cộng tác viên của ban Việt ngữ Đài Á Châu Tự Do (RFA) là Nguyễn Văn Hoá, blogger Nguyễn Tường Thuỵ và blogger Trương Duy Nhất. Người còn lại là blogger Lê Anh Hùng của Đài Tiếng nói Hoa Kỳ (VOA). Theo thông cáo báo chí của USAGM, “việc đàn áp rộng khắp tự do phát biểu ở Việt Nam là một tấn công trắng trợn vào quyền con người của công dân Việt Nam và tự do báo chí. Vào lúc này, vào giữa đại dịch COVID-19, các luồng thông tin tự do lại càng quan trọng hơn bao giờ hết”. Tổng Giám đốc USAGM kêu gọi chính quyền Việt Nam phải trả tự do ngay lập tức cho các blogger và nhà báo cộng tác với USAGM.

Trên đây chỉ điểm qua hai hòn đá tảng trong chính sách đối ngoại của ĐCSVN ngay trước thềm Đại hội 13 để thấy thế lưỡng nan của Việt Nam trong quan hệ với hai quốc gia có vị thế không nhỏ đối với tương lai của Hà Nội. Còn về nội trị, hẳn nhiên “nghẽn thể chế” là nguyên nhân của mọi nguyên nhân dẫn đến tình trạng tụt hậu về mọi mặt hiện nay của đất nước. Căn nguyên của “nghẽn thể chế” chính là do xuất phát từ ý thức hệ giáo điều đã không thích nghi với thay đổi kinh tế – xã hội theo các định hướng thị trường.

Những cản trở nói trên đã được đề cập và bàn luận suốt cả năm chuẩn bị cho đại hội đảng này và những thách thức do tình trạng “đầu Ngô mình Sở” (kinh tế thị trường nhưng chính trị lại độc tài) chỉ có thể được giải toả bởi tư duy và chính sách đột phá. Không giải quyết dứt điểm vấn đề thể chế thì một loạt các nhân tố gây nhiễu khác như các sới vật hiện nay giữa quân đội và công an, giữa toà án và viện kiểm sát… sẽ không có cách nào giải quyết. Với các cuộc hỗn chiến khi tay phải “choảng” tay trái, chân phải “đạp” chân trái, Thủ tướng Phúc không nên đặt câu hỏi: Tại sao lại rất ít tập đoàn công nghệ cao đến Việt Nam sau đại dịch?

Đã bao lần, tại nhiều cuộc họp, Thủ tướng Phúc từng kỳ vọng, Việt Nam là điểm đến an toàn. Việt Nam sẽ có cơ hội, có nhiều lợi thế đón làn sóng đầu tư hậu COVID-19. Thủ tướng ý thức rất rõ, để đón đầu làn sóng này và thu hút các “đại bàng” đến làm tổ, cần có các giải pháp thích hợp. Tuy nhiên, Thủ tưởng quên mất một chân lý thời đại. Người ta không thể cất bước khi một chân thì thị trường còn chân kia là toàn trị. Sau tuyên bố rất nổ ấy, quả thực có 27 doanh nghiệp Mỹ rời khỏi Trung Quốc, nhưng than ôi, chẳng có đại bàng nào đến Việt Nam. Đám đại bàng kia đã kéo nhau bay sang Indonesia, bỏ lại những chiếc tổ mà Thủ tướng khẳng định đã lót sẵn… trong vô vọng./.

Mời quý vị tham khảo thêm tại:

http://baochinhphu.vn/Tin-noi-bat/Sau-anh-chop-khong-phai-niem-nuoi-tiec/396476.vgp

Sau ánh chớp không phải niềm nuối tiếc - Baochinhphu.vn

https://baotiengdan.com/2020/05/26/nhung-kieu-tuyen-bo-troi-oi-dat-hoi-cua-thu-tuong-nguyen-xuan-phuc/ Những kiểu tuyên bố “trời ơi đất hỡi” của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc

https://news.vietluan.com.au/diem-sach-trat-tu-the-gioi-cua-henry-kissinger/

Điểm sách: Trật tự Thế giới của Henry Kissinger

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-52816333

Biển Đông: Tham vọng Trung Quốc và chiến lược Việt, Mỹ thời COVID-19

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-52844776

Việt Nam và lo ngại người Trung Quốc “thâu tóm đất nơi trọng yếu”

* Bài viết không thể hiện quan điểm của Đài Á Châu Tự Do

Chỉ mới cách đây ba năm, sự kiện giá thịt heo giảm kỷ lục trong vòng 10 năm được xếp thứ ba trong 10 sự kiện hàng hóa nổi bật năm 2017, do báo Người đồng hành thực hiện.

Thịt heo giảm thấp tới mức đích thân Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đi đến cơ sở để kêu gọi doanh nghiệp ủng hộ người chăn nuôi bằng cách tăng khẩu phần thịt heo trong bữa ăn của cán bộ công nhân viên.

Khắp nơi giăng biển “Giải cứu thịt heo”, với đủ các biện pháp thúc đẩy tiêu thụ như mua thịt heo tặng người thân, vài nhà rủ nhau mổ chung một con heo. Thịt heo ế tới nỗi người chăn nuôi xót quá bèn tự mổ rồi bày đầy ra vỉa hè tự bán.

Rồi chỉ hơn hai năm sau, vào giữa 2019, do ảnh hưởng dịch tả lợn châu Phi khiến đàn heo giảm số lượng, thịt heo tăng giá kịch liệt đến nỗi kéo theo nó cả một nền văn hóa châm biếm đủ các thể loại. Thời điểm đó mạng xã hội tràn ngập các bức ảnh chế như mâm chạm ngõ của nhà trai không “thèm” bày tiền hay vàng mà chất đầy thịt heo; các anh tán gái không khoe giàu hay gia thế đồ sộ mà khoe nhà anh hôm nào cũng ăn thịt heo; thậm chí lấy miếng thịt heo quấn thành chiếc nhẫn cưới là đủ.

Cuộc tăng giá thịt heo kéo dài đến tận bây giờ, là giữa năm 2020.

Từ đầu tháng 3, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc liên tiếp ra hết chỉ thị nọ đến mệnh lệnh kia yêu cầu phải giảm giá thịt heo, nhưng vô hiệu. Giá heo vẫn tăng bất chấp, bỏ xa mốc giá chính phủ yêu cầu.

Hình minh hoạ. Hình chụp hôm 21/1/2014: cửa hàng bán thịt heo ở Nghĩa Lộ, tỉnh Yên Bái AFP

Cuối năm ngoái, khi thịt heo tăng phi mã, để bù vào nguồn cung thịt heo, ngành chăn nuôi yêu cầu tăng đàn gia cầm cấp tốc.

Và chỉ sau hơn nửa năm, giờ họ lại đang yêu cầu giảm đàn trở lại. Cũng giảm cấp tốc.

Lý do chẳng thể đơn giản hơn: giá gà, vịt, cút và trứng các loại đã giảm tới mức người nuôi càng nuôi càng lỗ, hoặc không thể bán được.

Thậm chí có những tờ báo đã so sánh giá gà ( ở vùng chăn nuôi trọng điểm Đồng Nai, thấp nhất 8.000 đ/kg hơi, chỉ bằng ½ giá thành sản xuất) còn rẻ hơn cả rau.

Do vậy, không có gì ngạc nhiên khi dư luận cho rằng sẽ có một đợt kêu gọi “giải cứu thịt gà” như đã từng giải cứu thịt heo, dưa hấu, chuối, khoai, cà chua, mít, sầu riêng, vải, thanh long… trước đó.

Diễn biến thị trường nông sản qua nhiều năm chỉ mỗi lúc một chứng tỏ sâu sắc thêm rằng trong một đất nước có đến hơn 80% dân số sống bằng nghề nông, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn vẫn luôn luôn là một tổ chức ăn hại.

Các con số xuất khẩu gạo, cà phê, tiêu, điều… nhất nhì thế giới của Việt Nam luôn được nêu cao trong các hội nghị “thành công tốt đẹp” thường niên, nhưng nhìn vào giá trị xuất khẩu, không ai có thể giấu giếm sự thật hàng hóa nông dân Việt Nam làm ra tuy nhiều, nhưng hầu hết là hàng dạt.

Hầu như các sản phẩm nông nghiệp giá trị cao như gạo ST25 ngon nhất thế giới hay các sản phẩm thủy hải sản xuất khẩu được thị trường nước ngoài ưa chuộng, các sản phẩm từ rau quả độc đáo như nước mía khô, sữa chua sấy, nước trái cóc, trái chanh dây sấy… đều do các doanh nghiệp tự mày mò nghiên cứu, tự bảo tồn giống, tự phát triển sản xuất và tìm đường đi. Họ hầu như không có sự giúp đỡ thiết thực nào từ cái cơ quan to nhất nước về ngành nông nghiệp kia cả.

Nhiều chục năm nay, rất nhiều chủ trương được đề ra, nghiên cứu thật hăm hở, hô hào thật to tiếng, rồi triển khai lốm đốm, đầu voi đuôi chuột và dần dần mất hút: cánh đồng mẫu lớn, công nghệ chế biến sau thu hoạch, các vùng nguyên liệu, liên kết bốn nhà “nhà nước, nhà băng, nhà khoa học, nhà nông” rồi đến sáu nhà “nhà nông, nhà nước, nhà đầu tư, nhà băng, nhà khoa học, nhà phân phối”…

Một đất nước không quá nhiều diện tích chăn nuôi trồng trọt, khí hậu nhìn chung ổn định và phù hợp nhiều loại cây trồng vật nuôi, thiên tai không nhiều và thiệt hại không lớn, ngay sát nách bên lại có một thị trường lớn nhất thế giới và dễ tiêu thụ, thế mà cứ định kỳ ít lâu lại gào lên giải cứu. Còn các bài báo về sự nhọc nhằn bấp bênh của người nông dân thì chẳng cần phải viết mới nữa; cứ đến hẹn lại lên lấy bài báo cũ rích từ chục năm trước ra thay con số và vài “chủ trương sâu sắc” là lại chân thực hoàn toàn.

Điều hành như thế, nói cái bộ ăn hại là còn nhẹ.

Vì sao họ ăn hại?

Vì có những ông lãnh đạo Bộ phát ngôn táo bạo thế này khi được báo chí phỏng vấn về giải cứu thịt heo hai năm trước:

"Giải cứu là một nét đẹp của dân tộc ta dù đó là chuyện cực chẳng đã. Vì truyền thống của người Việt Nam là mỗi khi bộ phận dân cư nào đó khó khăn thì cả xã hội đều chung tay"

“Nếu như không có tạm dừng xuất khẩu tiểu ngạch từ phía Trung Quốc, chúng ta sẽ không dư thừa”.

“Đã xảy ra rồi, thì đành… giải cứu, là chuyện cực chẳng đã mà thôi”.

“Cuối năm 2016, Bộ đã có khuyến cáo, nhưng bà con nông dân không nghe và vẫn cố gắng sản xuất”.

“Chúng tôi cũng đang xúc tiến đàm phán. Tuy nhiên, bất kỳ thị trường nào cũng đòi hỏi các yêu cầu về mặt kỹ thuật”.

(Phát ngôn của hai ông Vũ Văn Tám và Hà Công Tuấn, thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn).

Tuy nhiên, không thể bảo các ông này ngu. Ngu thì làm sao đả ngã vô số đối thủ, leo lên được cái chức ấy và vẫn nhàn nhã trị vì lâu nay, đời sau tiếp đời trước. Đáng phỉ nhổ là cái cơ chế méo mó đẻ ra vô số những quan chức cùng một giuộc với họ, no cơm ấm cật trong những bộ máy khổng lồ chỉ để ăn hại.

Tham khảo:

https://tuoitre.vn/vi-sao-gia-thit-heo-khong-chiu-giam-20200502082421042.html.

https://baodautu.vn/quy-mo-thi-truong-thit-lon-toan-cau-285-ty-usd-viet-nam-chi-gop-45-trieu-usd-d116369.html.

https://vietnamnet.vn/vn/kinh-doanh/thi-truong/ki-la-gia-gia-cam-dang-re-nhu-rau-van-o-at-nhap-ve-78-376-tan-636777.html

https://cafef.vn/nhung-phat-ngon-an-tuong-cua-hai-thu-truong-nong-nghiep-ve-giai-cuu-thit-lon-20170507093124579.chn

https://cafef.vn/nhung-cau-chuyen-ben-le-chien-dich-giai-cuu-thit-lon-20170505171955986.chn

https://nld.com.vn/thoi-su/canh-dong-lon-hut-hoi-20190407214438861.htm

* Bài viết không thể hiện quan điểm của Đài Á Châu Tự Do

Vào ngày 2/5, hội Voice of Vietnamese Americans phối hợp cùng 6 hội đoàn, là Hội Đồng Liên Tôn Việt Nam, Hội Luận Thắng Nghĩa, Viện Việt Nam Dân Chủ, Việt Nam Quốc Dân Đảng và Việt 2000 đã khởi xướng cuộc Trung Cầu Dân Ý trên mạng xã hội Facebook. Tính đến ngày 29/5 đã có gần 400.000 tài khoản tham dự với 95% ý kiến cho rằng Việt Nam cần kiện Trung Quốc ra tòa án quốc tế cho việc lấn chiếm tại Biển Đông.

Đài Á Châu Tự Do đã có buổi phỏng vấn cùng bà Genie Ngọc Giao Nguyễn, Chủ tịch hội Voice of Vietnamese Americans về cuộc Trưng Cầu Ý Dân này.

Ngọc Minh: Chào bà Ngọc Giao, hơn 45 hội đoàn trong và ngoài nước cùng phối hợp như thế nào trong cuộc Trưng Cầu Dân Ý này?

Genie Nguyễn: Mỗi tuần vào tối thứ 2, chúng tôi đều có buổi họp mặt qua video trực tuyến để tất cả mọi người ở khắp nơi có thể nói chuyện với nhau. 6 nhóm, trong đó có Viện Dân Chủ, Hội Luận Thắng Nghĩa, đặc biệt là Hội Đồng Liên Tôn Việt Nam; trong đó có những vị chức sác tôn giáo ở Việt Nam, đặc biệt là đạo Hòa Hảo, đạo Cao Đài, Phật giáo Việt Nam Thống Nhất do Hòa Thượng Thích không Tánh làm Phó Viện trưởng và có mục sư Hoàng Hoa của đạo Tin lành.

Hiện thời có tin rất mừng trong tuần qua là chúng tôi có 6 hội đoàn đã gửi thư đến hỗ trợ. Những hội đoàn này có những hội đoàn ở Mỹ, ngay cả ở Nga; có những hội đoàn tranh đấu cho tự do tôn giáo ở Trung Cộng và có những hội đoàn ở Pakistan họ cũng tranh đấu cho tự do tôn giáo của những người Hồi giáo; có những hội đoàn ở EU, ở những nơi khác, thì một trong những điều quan tâm là muốn mang cái tiếng nói này lên cho Thế giới hỗ trợ với hi vọng là với càng nhiều con số hỗ trợ, thì chúng ta có thể gửi lên LHQ.

Chúng tôi cũng có gửi thư đến các Đại Sứ Quán của các nước ở Việt Nam, để cho những Sứ quán này biết là người Việt Nam thật sự đa số muốn kiện Trung Cộng và hi vọng là chúng tôi sẽ gửi thư đến TT Trump một ngày gần đây để cho ông biết có những sự đàn áp, những sự ngăn chặn tại Việt Nam không cho người dân phản ánh điều mong muốn của mình, đó là kiện Trung Cộng ra tòa quốc tế. Trên thực tế, người dân Việt Nam mong muốn điều này rất lâu rồi.

Bà Genie Nguyễn (giữa), Chủ tịch hội Voice of Vietnamese Americans. Voice of Vietnamese Americans

Ngọc Minh: Việc thu thập hơn 400.000 người được thực hiện ra sao?

Genie Nguyễn: Vâng, ở trên trang Facebook có một page gọi là Việt Nam Dân Chủ và trên page đó hiện thời đã có khoảng trên 200k người từ Việt Nam theo dõi.

Chúng tôi muốn khuyến khích người dân mạnh dạn lên tiếng bày tỏ ý kiến của mình, do đó Trưng Cầu Dân ý rất đơn giản—họ chỉ trả lời câu hỏi: “Trước sự xâm lăng của Trung Cộng, bạn nghĩ là Việt Nam có nên kiện Trung Cộng ra tòa án quốc tế hay không?” Cho đến ngày hôm nay, con số tham dự vào trong trang đó và nó hiện lên sát suất là 95% đồng ý và 5% là không đồng ý; đó là một con số rất lớn, vì những người Việt Nam mà chúng tôi có biết có thông báo là họ có bị đàn áp, chẳng hạn như chính trị sư Hứa Phi ở đạo Cao Đài có bị đàn áp, có bị sách nhiễu và có những người khác không vào được Trưng Cầu Dân Ý và có những lúc mạng nó bị nhiễu, người dân không vào được.

Ngọc Minh: Bà có thể cho biết cụ thể những trở ngại, khó khăn nào trong tiến trình thực hiện cuộc thăm dò này không?

Genie Nguyễn: Chúng tôi mong mỏi là cuộc Trưng Cầu Dân Ý này sẽ đến toàn dân Việt Nam và mọi người có thể làm một cách dễ dàng, nhưng đa số có lẽ là những người quen vào Facebook hoặc biết cách vượt tường lửa thì đã vào tham dự được nhiều hơn; còn đa số không biết là có vào được không.

Cho nên chúng tôi mong mỏi là quý vị ở bất cứ đâu mà nhận được trang này thì xin giúp tiếp tay phổ biến cho người quen trong gia đình của mình để mọi người có thể nhận được dễ dàng.

Ngọc Minh: Cám ơn bà, cách thức xác minh tính xác thực như thế nào cho cuộc trưng cầu ý dân này?

Genie Nguyễn: Ban tổ chức sẽ nhận được ai đã vào và đánh vào khung nào, và sẽ không được trở vào để làm lại lần thứ 2; ban tổ chức biết được ai đã trả lời, nhưng mà đây là một vấn đề an ninh cho người dân, cho nên chúng tôi yêu cầu Facebook và những người trong BTC giữ kín và không có ai được chia sẻ danh sách này. Chúng tôi đơn giản chỉ là, nếu bạn có một Facebook account, bạn vào được trang Việt Nam Dân Chủ, bạn thấy ngay Trưng Cầu Dân Ý đó ở ngay trên đầu trang và câu hỏi là, bạn có nên kiện hay không? Nếu bạn thấy có thì đánh vào có, đơn giản thế thôi.

Ngọc Minh: Theo bà để ý nghĩa thiết thực của việc lên án Trung Quốc,ngoài cuộc thăm dò khởi kiện, còn cần làm những công tác gì nữa?

Genie Nguyễn: Việc chống Trung Quốc là một việc lâu dài—việc ngay trước mắt là chúng ta không muốn bị mất chủ quyền biển, đảo và chúng ta không bị mất chủ quyền ở trên đất liền, thì nó còn rất nhiều bước liên tục; việc lâu dài nhất là chống không bị Hán hóa. Cho nên việc người dân chúng ta làm chủ lấy sinh mệnh mình để lên tiếng với chính quyền là một điều quan trọng.

Cho đến bây giờ, nhờ có mạng xã hội mà người dân đã lên tiếng rất nhiều, nhưng mà chúng ta còn cần sự lên tiếng đó được lên đến thế giới, tại vì tuy người dân đòi hỏi kiện Trung Cộng, nhưng Cộng sản Việt Nam vẫn không dám kiện, do đó sự đòi hỏi của người dân, với 95% muốn kiện đó phải được đem lên đến thế giới. Đó là những bước mà chúng tôi đang làm tiếp theo, ví dụ như gửi kết quả này đến tất cả các Đại Sứ Quán tất cả các nước ở Việt Nam. Tuần này, hôm qua đã gửi đến các Thượng Nghị sĩ và Dân biểu của Hoa Kỳ và gửi đến ông Bộ Trưởng Ngoại giao, Mike Pompeo, của Hoa Kỳ và hi vọng sẽ gửi đến TT Trump của Hoa Kỳ.

Chúng tôi mong là trong tương lai từ đây về sau, thì người dân sẽ cảm thấy là chính mình có cái quyền lên tiếng, và sự lên tiếng đó nó quan trọng. Chúng ta vẫn nói: Tiếng nói của người dân, ý dân là ý trời. Trên thực tế mong là người dân Việt Nam sẽ có được tiếng nói mạnh mẽ và thay đổi được những quyết định sai trái của chính quyền Cộng sản.

Hiện tại, cuộc Trưng Cầu Dân Ý vẫn tiếp tục diễn ra trên trang Facebook Việt Nam Dân Chủ. Bà Genie Nguyễn mong muốn đây sẽ là bước đầu khích lệ cho mọi người dân Việt Nam không tên tuổi thêm tinh thần lên tiếng nói của mình trong khuôn khổ hợp pháp của Luật Quốc tế.

Indonesia lên tiếng

Chúng ta còn nhớ ngày 12/12/2019, Malaysia đã tái yêu sách khu vực thềm lục địa mở rộng bằng cách gửi một bản Báo cáo mới cho Uỷ ban Ranh giới Thềm lục địa (CLCS). Lần lượt các quốc gia liên quan như Trung Quốc, Philippines và Việt Nam đã gửi các công hàm ngoại giao lên CLCS để tỏ thái độ của mình, qua đó cũng thể hiện quan điểm của mình về tranh chấp biển Đông.

Đặc biệt đã có “cuộc chiến công hàm” giữa Việt Nam với Trung Quốc khi Việt Nam gửi công hàm bác bỏ các lập luận và yêu sách của Trung Quốc trên biển Đông.

Ngày 26/5/2020, Phái đoàn thường trực Indonesia tại Liên Hợp Quốc đã gửi công hàm tới Tổng Thư ký Liên Hợp quốc để thể hiện quan điểm của Indonesia trước các quan điểm của các quốc gia đã kể trên.

Nội dung công hàm của Indonesia ngày 26/5/2020

Cụ thể, Indonesia muốn nhắc lại lập trường của mình như đã thể hiện trong một công hàm trước đây mang số 480/POL-703/VII/10 ngày 8/7/2010, như sau:

1. Indonesia nhắc lại một lần nữa rằng Indonesia không phải là một bên trong tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông;

2. Hơn nữa, Indonesia nhấn mạnh rằng lập trường của mình về quyền có vùng biển của các thực thể trên biển như đã thể hiện ở công hàm năm 2010 đã được công nhận bởi Phán quyết ngày 12/7/2016 của Tòa trọng tài thành lập theo Phụ lục VII của Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS 1982) giữa nước Cộng hòa Philippines và nước CHND Trung Hoa (Tòa trọng tài Biển Đông), trong đó không có một thực thể nào tại quần đảo Trường Sa có thể có Vùng Đặc quyền Kinh tế hoặc Thềm Lục địa của riêng nó;

3. Indonesia nhắc lại rằng bản đồ Đường chín đoạn thể hiện yêu sách chủ quyền lịch sử rõ ràng là thiếu cơ sở pháp lý quốc tế và vi phạm nghiệm trọng UNCLOS 1982. Quan điểm này cũng được công nhận bởi Phán quyết ngày 12/7/2016 của Tòa trọng tài rằng toàn bộ những quyền lịch sử mà nước CHND Trung Hoa có thể có đối với các nguồn tài nguyên vật chất hay sinh vật đều bị bãi bỏ vì những giới hạn về khu vực biển xác định theo UNCLOS 1982.

Là một quốc gia thành viên của UNCLOS 1982, Indonesia kiên trì kêu gọi tuân thủ luật pháp quốc tế, bao gồm cả UNCLOS 1982. Indonesia sau đây tuyên bố rằng Indonesia sẽ không bị ràng buộc bởi bất kỳ yêu sách nào trái với luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982.

Phái đoàn thường trực nước Cộng hòa Indonesia tại Liên Hợp quốc xin đề nghị lưu hành công hàm này tới toàn bộ thành viên của Ủy ban về Ranh giới thềm lục địa (CLCS), toàn bộ các quốc gia thành viên của Công ước Liên Hợp quốc về Luật Biển, và tất cả các quốc gia thành viên của Liên Hợp quốc.

Công hàm này của Indonesia thể hiện điều gì

Công hàm mới đây của Indonesia là văn bản mới nhất trong loạt công hàm từ các nước ASEAN và Trung Quốc sau khi Malaysia gửi lên LHQ bản đệ trình tuyên bố chủ quyền đối với thềm lục địa mở rộng ở Biển Đông ngoài khơi bờ biển phía Bắc nước này, nhiều khả năng là khu vực giàu tài nguyên.

Greg Poling, chuyên gia từ Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS) của Mỹ cho rằng động thái của Indonesia cung cấp một “cơ sở quan trọng” cho Manila để theo đuổi phán quyết lịch sử bác bỏ “đường 9 đoạn” của Trung Quốc ở Biển Đông. Đây cũng là lần hiếm hoi Indonesia đề cập với LHQ về phán quyết của Tòa trọng tài ở La Hay năm 2016.

Trong công hàm, Indonesia cũng công khai đề cập đến phán quyết của Tòa trọng tài năm 2016 trong vụ Philippines kiện Trung Quốc về vấn đề Biển Đông, theo đó “không có bất kỳ thực thể nào thuộc Quần đảo Trường Sa được phép lấy làm căn cứ để tính Vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) hay Thềm lục địa”.

Indonesia cũng chỉ trích “đường 9 đoạn” phi pháp của Trung Quốc lấn chiếm các vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của một số quốc gia Đông Nam Á, bao gồm Việt Nam, Philippines. Tiếp nối từ công hàm năm 2010, Indonesia tái khẳng định rằng bản đồ “đường lưỡi bò” mà Trung Quốc yêu sách về quyền lịch sử hoàn toàn thiếu cơ sở pháp lý quốc tế và có mức độ nghiêm trọng tương đương việc vi phạm UNLCOS 1982. Quan điểm này cũng đã được công nhận bởi phán quyết ngày 12/7/2016 của Toà trọng tài, trong đó nói rằng mọi quyền lịch sử mà Trung Quốc đòi hỏi đối với các nguồn tài nguyên sinh vật và phi sinh vật đều bị bác bỏ bởi giới hạn về vùng biển được xác định theo UNLCOS 1982.

Indonesia cũng cho rằng rằng bản đồ “đường lưỡi bò” ngụ ý yêu sách quyền lịch sử rõ ràng thiếu cơ sở pháp lý quốc tế và tương đương với việc làm đảo lộn UNCLOS 1982.

Như vậy, việc Indonesia gửi công hàm lên LHQ về vấn đề Biển Đông đã tăng thêm sức nặng cho một loạt động thái ngoại giao gần đây của các nước thành viên ASEAN phản đối các yêu sách của Bắc Kinh ở Biển Đông.

Cả 4 quốc gia: Malaysia, Philippines, Việt Nam và Indonesia mặc dù có những lợi ích khác nhau nhất định, nhưng các quốc gia này đều thống nhất với nhau ở hai điểm. Thứ nhất là các quốc gia đều phản đối “đường lưỡi bò” vì những sự tham lam và đi ngược lại UNCLOS 1982; Thứ hai, tất cả các quốc gia này đều viện dẫn Phán quyết năm 2016 của Toà trọng tài, coi đó là một phần quan trọng trong luật biển quốc tế nói chung khi diễn giải điều 121 UNCLOS 1982. Theo đó, không có thực thể nào thuộc Trường Sa có thể có vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) và thềm lục địa kèm theo.

Có thể nói hành động của Indonesia đã tạo ra một nền tảng mới cho sự đoàn kết của các quốc gia ASEAN trước vấn đề này. Đặc biệt với sự thể hiện quan điểm như trên của Indonesia - quốc gia lớn nhất của ASEAN.

Hồi đầu tháng 5, Ngoại trưởng Indonesia Retno Marsudi đã tuyên bố Jakarta đang theo sát các diễn biến gần đây ở Biển Đông. Bà nhấn mạnh: “Indonesia quan ngại về các động thái gần đây ở Biển Đông, nơi có nguy cơ leo thang căng thẳng vào thời điểm toàn thế giới cần nỗ lực phối hợp chống COVID-19. Indonesia nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình và ổn định ở Biển Đông, bao gồm đảm bảo tự do hàng hải và vùng trời ở khu vực này, đồng thời kêu gọi tất cả các bên tôn trọng luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS)”.

Ngoại trưởng Indonesia cũng lưu ý trong bối cảnh các cuộc đàm phán COC bị ngưng trệ, tất cả các quốc gia liên quan nên thể hiện sự kiềm chế: “Chúng ta duy trì cam kết đảm bảo có được một COC hiệu quả, thực chất và khả thi bất chấp diễn biến hiện nay của đại dịch COVID-19”. Đó cũng chính là mục tiêu quan trọng mà các nước ASEAN cần phải hướng tới.

Chính vì vậy, dư luận đang trông đợi Việt Nam, với tư cách là Chủ tịch của ASEAN năm nay có thể kết nối và tạo ra sự đồng thuận cần thiết trong ASEAN để có thể cùng nhau cất lên tiếng nói thống nhất trong tiến trình tìm kiếm COC cho biển Đông.

* Bài viết không thể hiện quan điểm của Đài Á Châu Tự Do